Through the story of an ordinary man unwittingly drawn into a senseless murder on an Algerian beach, Camus explored what he termed "the nakedness of man faced with the absurd." 

Έχοντας χάσει την αίσθηση των ανθρώπινων νόμων, ο ξένος αποδέχεται τις συνέπειες του αυτοαποκλεισμού του ζώντας στις παρυφές της κοινωνίας. Αντίθετα, για τη λογοτεχνία αποτελεί το επίκεντρο, με τη διαφορετικότητα να κατοχυρώνει τις αντιφάσεις του, απόλυτος εγωιστής και συγχρόνως ήρωας της αυταπάρνησης, απάνθρωπος μαζί και ευαίσθητος. Η πολλαπλότητα των μεταμορφώσεων του ξένου μέσα από το έργο μεγάλων δημιουργών αποτελεί το αντικείμενο αυτού του βιβλίου.

«... Αυτό που θα διαβάσει ο αναγνώστης στον Ξένο είναι η ιστορία ενός ανθρώπου που, δίχως τίποτα το ηρωικό στη συμπεριφορά του, δέχεται να πεθάνει για την αλήθεια. Ένιωσα εξάλλου την ανάγκη να πω, κι ας μοιάζει παράδοξο, πως προσπάθησα ν' αποδώσω με τον ήρωά μου το μόνο Χριστό που μας αξίζει. Είναι φανερό λοιπόν, μετά τις εξηγήσεις μου, ότι το είπα χωρίς πρόθεση βλασφημίας, απλώς και μόνο με την κάπως ειρωνική τρυφερότητα που δικαιούται να νιώθει ένας καλλιτέχνης για τα πρόσωπα που δημιουργεί». ΑΛΜΠΕΡ ΚΑΜΥ, 1954